‘मेलम्ची तीन वर्षभित्रै पुरा हुन्छ’

मेलम्ची आयोजनाको प्रमुख लगानिकर्ता एडिबीले परियोजना समयमै पुरा हुने आशा व्यक्त गरेको छ।
मेलम्ची खानेपानी आयोजनाको प्रमुख दातृ निकाय एसियाली विकास बैंक एडिबीले सुरुङ निर्माणको जिम्मा पाएको ठेकेदार चिनिया कम्पनिसंगको संझौता तोडिए पनि सो आयोजना समयमै पुरा हुने आशा व्यक्त गरेको छ।
सरकारले मंगलबार चिनियाँ ठेकेदारको कार्यशैलीप्रति असन्तुष्टि जनांउदै उ संगको समझौता तोड्ने निर्णय गरेको थियो।
गुणस्तरीय कामको लागि थप लगानी गर्न बैंक तयार रहेको एडिबीका दक्षिण एसियाली इकाईका महानिर्देशक हुवान मिरान्डाले बतए।
दुई दिने नेपाल भ्रमणको अन्त्यमा बिहीबार आयोजना गरिएको पत्रकार सम्मेलनमा महानिर्देशक हुवान मिरान्डाले काठमाण्डौका जनतालाई आफुहरुले निराश नपार्ने बताए।
उनले केही समस्याहरु देखा परे पनि मेलम्ची परियोजना पूर्व निर्धारित समय अनुसार अघि बढ्ने स्पष्ट पारे।
बन्छ
उनले भने, “हामी आज तपाइहरुलाई आश्वस्त पार्न चाहन्छौं कि यो परियोजना बन्ने छ र हामीले काठमाण्डौंमा पानी सन् २०१५ को अन्त्य वा २०१६ को शुरु सम्ममा ल्याउनेछौं।”
"हामी आज तपाइलाई आश्वस्त पार्न चाहन्छौंकी यो परियोजना बन्ने छ र हामीले काठमाण्डौंमा पानी सन् २०१५को अन्त्य वा २०१६को शुरुमा सम्म ल्याउनेछौं"
हुवान मिरान्डा, एडिबीका दक्षिण एसियाली इकाईका महानिर्देशक
मिरान्डाले छोटो समयमानै एक उच्च कोटिको ठेकेदार ल्याएर काम फेरि थालनी गरिने बताए।
उनले भने, “हामीले यो काम फेरि उच्चकोटीको ठेकेदारको जिम्मा लगाउने छौं। जसले चाँडो र गुणस्तरीय काम गर्ने छ र चांडै नयां ठेकेदार ल्याएर हामीले वाचा गरेको काम सम्पन्न हुने छ।”
मेलम्ची परियोजनाका अधिकारीहरुले कार्तिक मसान्तसम्म नयाँ बोलपत्र आहवान गर्ने र ६ साताभित्र सम्पूर्ण प्रकृया सक्ने नयाँ कार्य योजना बनिसकेको बताए।
लगानी
महानिर्देशक हुवान मिरान्डाले परियोजनाको मूल्य बढ्ने बताए र थप लगानी गर्न एडिबी तयार रहेको उल्लेख गरे।
उनले घुमाउरो शैलीमा यसअघिको ठेकेदार छान्दा गल्ती भएको पनि स्विकारे।
अब नया ठेकेदार छनौट गर्दा मूल्य भन्दा पनि गुणस्तरमा जोड दिइने उनको भनाइ थियो।
एक करोड २० लाख डलर भन्दा बढी ऋण लगानि गरेको एडिबीले तदारुकता देखाए पनि अस्थिरत राजनीतिक परिदृश्यबाट देश अगाडि बढिरहंदा मेलम्ची परियोजना समयमै सम्पन्न हुनेमा आशंका कायमै छ।

हिन्दी गीत र भारतीय च्यानल प्रसारण नगर्न माओवादी उर्दी

चितवन, असोज १० – मोहन बैद्य नेतृत्वको नेकपा माओवादीले हिन्दी गीत र भारतीय च्यानल प्रसारण नगर्न उर्दी जारी को छ । माओवादी उर्दीका कारण चितवनका एफएम रेडियोहरुले हिन्दी गीत बजाउन छोडेका छन् भने स्थानीय केबुल सेवा प्रदायकले पनि भारतीय च्यानलको प्रसारण बन्द गरेका छन् ।

माओवादीले चितवन सहित ताम्सालिङ राज्य अन्तर्गतका १० जिल्लामा भारतीय सवारी साधन, हिन्दी गीत र भारतीय च्यानल संचालनमा रोक लगाएको हो ।

माओवादीले हिन्दी चलचित्र र हिन्दी गीत प्रर्दशन र प्रसारण नगर्न स्थानीय संचारमाध्यम र चलचित्र हलहरुलाई आग्रह गरेको छ । चितवनमा रहेका सबै सञ्चारमाध्यमा पुगेर नेकपा माओबादीका प्रतिनिधीह्रुले हिन्दी गीतहरु प्रशारण नर्गन आग्रह गरेका हुन् ।

चितवन सहित ताम्सालिङ राज्यभित्र पर्ने मकवानपुर, धादिङ, काभ्रे , सिन्धुपाल्चोक, रसुवा लगायतका जिल्लामा भारतीय सवारीसाधन सञ्चालनमा रोक लगाइएको छ । भारतीय सवारी साधनले नेपालको कृषि उत्पादनको बजारलाई प्रभाव पार्ने गरि कृषिजन्य पर्दाथका साथै चाडै नष्ट हुने माछा, केरा, दुध आदिको ओसारपसार गरिहेकोले त्यसलाई रोक लगाइएको नेकपा माओवादी चितवनका जिल्ला नेता नारायण शर्मा वीपीनले जानकारी दिनु भयो ।

नारायणगढको पुल्चोकमा ४ वटा र पुर्वी चितवनको चैनपुरमा ४ वटा भारतीय नम्बर प्लेट भएका सवारी साधन रोकिएको उहाँले जानकारी दिनुभयो । यो अभियान बुधबारदेखि दुई महिना सम्म चल्ने उहाँले जानकारी दिनु भयो ।

माओवादीले भन्सारबाट हरियो प्लेट लगाएर आएका सवारी साधनलाई भने निर्वाध रुपमा चल्न दिएको छ ।

वा, क्या मिलेको कम्बिनेसन!

माथिको तस्बिर ध्यानपूर्वक हेर्नुस् त! सबै चिरपरिचित र चर्चित नेता छन्। नेपाली कांग्रेसका सभापति सुशील कोइराला, वरिष्ठ नेता शेरबहादुर देउवा र उपसभापति रामचन्द्र पौडेल। विरलैमात्र एउटै मञ्चमा उपस्थित हुने यी तीन नेताले पार्टीलाई तीनतिर तानिरहेका छन्, जसको कारण कांग्रेस गतिहीन छ। कुनै वस्तुलाई तीनतिरबाट तानातान गर्‍यो भने त्यो वस्तु कतै पनि डेग चल्दैन। कांग्रेस अहिले त्यही हालतमा छ। ९९ औँ विपी जयन्तीको अवसरमा नेपाल सांस्कृतिक संघले आयोजना गरेको कार्यक्रममा यी नेता यसरी उपस्थित भएका हुन्। कार्यक्रम उद्घाटनको नयाँ शैली भन्दै आयोजकले नेताहरूको अगाडि परम्परागत नेपाली बाजा ल्याएर राखिदिए र तीनजना नेताले यी बजा बजाएर कार्यक्रम उद्‍घान गर्न आयोजकले आग्रह गरे। त्यसपछि सभापति सुशीलले सारंगी, शेरबहादुरले मादल र रामचन्द्र पौडेलले खैँजडी उठाए र सुर नमिलेको धुन निकाले। 

पात्रअनुसारको बाजा हात परेको देखेर सहभागी मुसुमुसु हाँसिरहेका थिए। सुशीलले हत्केलामाथि राखेर रेट्दै गरेको सारंगी विरहका गीत गाउँदा निकै सुहाउने बाजा हो भने मादल जो कोहीले यसो ट्राई गरौँ न त भनेर बजाउने बाजा। खैँजडीको पाण्डित्यपूर्ण महत्व छँदै छ। सुशील पार्टीलाई हाँक्न नसकेर अहिले विरह गाइरहेका छन्। उनी लोकतन्त्र, प्रजातन्त्र, मेलमिलाप भन्छन् तर काम चाहिँ त्यो अनुरूप गर्न सकिरहेका छैनन्। वरिष्ठ नेता शेरबहादुर देउवा जतिखेर पनि ट्राई गर्ने मुडमा हुन्छन्। उनी अहिले संविधानसभा पुनर्स्थापना हुनुपर्छ भनिरहेका छन्। तर, कसैले निर्वाचनमा जानुपर्छ भन्यो भने त्यसमा पनि हो भन्छन्। नेताले कुनै पनि इस्यूमा स्पष्ट अडान लिन नसक्दा त्यसबाट परिणाम निस्कन सक्दैन भन्ने कुरा बुझेर पनि उनी बुझ पचाइरहेका छन्। पण्डित रामचन्द्र पौडेलको त के कुरा भयो र? उनी खैँजडीको तालमा जति फन्का पनि नाच्न सक्छन्

प्रधानमन्त्री घरको दैलोमा पुग्दा मानहिंका आँखा रसाए

डिवि वुढा, जुम्ला । मेरो छोरीको रगतले प्रधानमन्त्रीलाई पनि घरमा ल्याउन सफल भयो । म असाध्यै गर्वित छु । तातोपानीगाविस वडा नम्वर २ राकाकामानसिंह सार्कीले आँखामा हर्षका आशु वगाउँदै भने । छोरी त अजर र अमर भइसकेकी रहिछन् ।
प्रधानमन्त्री आउने एक हप्ता अघिको खवरले मानसिंहलाई निकै उत्साहिततुल्याएको थियो । उहाँ गाउँका अरु मानिसहरुसँग पनि प्रधानमन्त्री आफ्नो घरमा आउने कुराको जानकारी दिँदै हिड्ने गथ्र्ये तर आउने नआउने निश्चितभएको थिएन । उहाँलाई लागेको थियो प्रधानमन्त्री आउने महत्वपूर्ण काम पार्दिन सक्छ । साँच्चै सपनामै सिमित हुने होकी आफ्नो ईच्छा भनेर । तर वास्तवमा प्रधानमन्त्रीलाई मानसिंहले आफ्नो घरमा वसाउने अवसर पाए । प्राकृतिक प्रतिकुलताका साथ प्रधानमन्त्री चढेको हेलीकप्टर घरको छेउमा रहेको कोदाको वारीमा वसेपछि उनलाई निकै हौसला प्रदान भयो ।
उहाँले भन्नु भयो प्रधानमन्त्रीले पनि आफ्नो घरमा रात विताउने भए भनेर हर्षित भए । प्रधानमन्त्री भट्टराई र मुख्य सचिव लिलामणी पौडेल सहितको १४ जनाको टोली घर आगनमा लस्करै हिँडेको देख्दा उहाँलाई घरमा ठूलै शुभकार्य भएको जस्तो महशुस भएको थियो । जती उहाँले प्रधानमन्त्रीसँग मनका पिडा साट्ने अपेक्षा गरेका थिए । तर त्यो भने सफल हुन सकेन । उहाँ राति अवेरसम्म प्रधानमन्त्रीको टोलीलाई खानपकाउन व्यस्त हुनु भएको थियो । सानै छदाँ घरको समस्याका कारण गाई गोठालो लागेका मानसिंह अहिले कुनैपनि स्थानमा नामको पछाडी ल्याप्चे लगाउछन् । उहाँले आफ्नी छोरी गुमाउदाँको पिडा केहि भएपनि कम भएको वताए ।
मेरी छोरी संझना पहिलो सन्तान हो त्यहि नै गुमाएपछि म अत्यन्तै दुखि त भएको छु उनले गुनासो पोखे । अहिले उहाँको दुइृवटा छोरी छन् ३ वटा छोरा छन् । घरको आर्थिक अभावका कारण उहाँले छोराछोरीलाई पढाउन सक्नु भएको छैन । जनयुद्धमा छोरी गुमाएका राकागाउका मानसिंह सार्कीको घरमा प्रधानमन्त्रीले रात विताउनु भएपछि गाउँमा निकै चर्चा भईरहेको छ । युद्धकालमा तत्कालिन शाही नेपाली सेनाले २०६० सालमा मानसिंहकी छोरी संझनाको हत्या गरेका थिए । तत्कालिन माओवादी जुम्ला जनसरकार प्रमुख परानवहादुर धरालाको पनि नेपाली सेनाको आक्रमणमा ज्यान लिएको थियो ।

अमेरिकी निर्णयले शान्तिपूर्ण मार्गलाई बल पुग्छः प्रधानमन्त्री

एकीकृत नेकपा माओवादीलाई अमेरिकाले आठ बर्षपछि आतंककारीको सूचीबाट हटाएको खवर बिहीवार सार्वजनिक गरेको छ । सो सूचीबाट हटाउने बिषयमा निरन्तर पहल गरिरहनुभएका माओवादी उपाध्यक्ष एवं प्रधानमन्त्री डा. बाबुराम भट्टराईले अमेरिकी सरकारको निर्णयबारे बिहीवार साँझ अनलाइनखबरसँग कुरा गर्दै औपचारिक धारणा सार्वजनिक गर्नुभएको छ । प्रस्तुत छ, उहाँसँगको छोटो कुराकानी ।
अमेरिकाले तपाईहरुको पार्टीलाई आतंककारीको सूचीबाट हटाएछ नि ?
माओवादी पार्टीले हिजो संचालन गरेको जनयुद्ध, क्रान्तिकारी आन्दोलन, देश र जनताको निम्ति गरेको थियो, त्यो आतंककारी गतिविधि थिएन । तैपनि आफ्नो सोचअनुसार अमेरिकी सरकारले हाम्रो पार्टीलाई आतंककारीको सूचीमा रोखेको थियो । हामी शान्ति प्रक्रियामा आइसकेपछि अमेरिकी सरकारका प्रतिनिधिहरुसँग पटक-पटक कुरा हुँदा सूचीबाट हटाउनेतर्फ सकारात्मक पहल भइरहेको छ तर, प्रक्रियाका कारण मात्र ढिलो भएको भन्ने भनाई थियो । आज मात्र उहाँहरुले औपचारिक रुपमा सूचना दिनुभो । यसलाई हामी सकारात्मक ढंगले लिन्छौं । माओवादी पार्टी शान्ति, संविधानको बाटो हुँदै नेपालमा आमुल परिर्वतनको मौलिक मार्ग अनुसारण गर्दै आएको छ, त्यसको पुष्टि गरेको छ र त्यसलाई थप बल दिन्छ । त्यसैले यो सकारात्मक छ र यसलाई हामी स्वागत गर्छौं ।
माओवादी र उसको नेतृत्वको सरकारका लागि चाँही यो कति ठूलो उपलब्धी हो ?
हामीले जुन बाटो अंगिकार गर्दै आएका थियौं, हामीमाथि जुन अनावश्यक आशंका र भ्रम फैलाउने गरिएको थियो त्यसलाई यो निर्णयले खण्डन गर्छ । त्यस अर्थमा हाम्रो भनाई र गराईहरुलाई अन्तराष्ट्रिय समुदायले स्वीकार गरेको र हाम्रो विचार र राजनीतिक प्रतिवद्धताहरु स्थापित भएको भन्ने अर्थमा लिएका छौं । यसले हामीलाई हामीले रोजेको बाटोमा अघि बढ्न बल प्रदान गर्छ ।
सूचीबाट हटेपछि माओवादीले के पाउँछ र नहटाउँदा के अप्ठेरो थियो ?
व्यवहारिक रुपमा ठूलो असर पर्दैन । किनकी हाम्रो अमेरिकामा आर्थिक सम्पत्ति रोक्का भएको तथा लेनदेन थिएन । तैपनि राजनीतिक रुपमा विश्वको महाशक्तिले नेपालको सरकारको नेतृत्व गरिरहेको पार्टीलाई आतंकवादी भन्दा कता कता नमिलेको जस्तो भइरहेको थियो । त्यसको अन्त्य भएको छ र यसले माओवादी पार्टी रुपान्तरित पार्टी हो, शान्तिको वाटोमा प्रतिवद्ध पार्टी हो भन्ने कुरा अन्तराष्ट्रिय रुपमा स्थापित भएको छ ।
यसमा यहाँको पहल कत्तिको रहृयो ?
खासगरी म सरकार प्रमुख भएपछि अमेरिकी सरकारका प्रतिनिधिहरुसँग अमेरिकामा भेट हुँदा होस या यहाँ सकारात्मक ढंगले नै कुराकानी भइरहेको थियो । समग्रमा पार्टीकै भूमिका र योगदान हो । तैपनी व्यक्तिगत रुपमा मसँग कुराकानी गर्दा पनि अमेरिकी सरकारका प्रतिनिधीहरुसँग मेरो सकारात्मक सम्वन्ध बनेको थियो । त्यसअर्थमा आजको जून निर्णय छ, त्यो श्रृखलाको एउटा कडी हो ।
नेपालमा अमेरिकी लगानी भित्राउने सवालमा माओवादी आतंककारीको सूचीमा रहनु वा हट्नुले कुनै अर्थ राख्छ ?
अर्थ राख्छ । सरकारको नेतृत्व गरिरहेको पार्टीलाई नै अमेरिकी सरकारले आतंककारी भनेर त्यहाँका लगानीकर्ता, व्यवसायी र पर्यटकहरु आउँदा अलिकति हिचकिचाहट हुन्थ्यो । तर, हामी आतंकवादी हैनौं भने घोषणा भएपछि अब लगानीकर्ताहरुलाई यहाँ भित्र्याउन र आहृवान गर्न सहज वातावरण बनेको छ ।

सहमति नभए कांग्रेस नेतृत्व अमान्य'

प्रचण्डले जोड दिइरहेका पाँच बुँदे सहमति उनकै कारण विथोलिएको विपक्षीहरुको आरोप छ
एकिकृत नेकपा माओवादीका अध्यक्ष प्रचण्डले नयाँ संविधानका विवादमा सहमती नहुँदा चुनावमा जानु परेमा चुनावी सरकारको नेतृत्व नेपाली कांग्रेसलाई दिन नसकिने बताएका छन्।
मुख्य दलहरूबीच संविधानका विवादित मुद्दामा सहमति गरी संविधानसभाको पुनर्स्थापना गर्ने वा नयाँ चुनावमा जाने भन्ने दुई विकल्पमा छलफल भइरहेका छन्।
प्रचण्डका अनुभवमा संविधानसभा पुनर्स्थापनामा सहमति हुने सम्भावना बढेको छ।
नेपाली कांग्रेस र नेकपा एमालेले बहिष्कार गरेका संघीय लोकतान्त्रिक गणतान्त्रिक गठबन्धनको कार्यक्रममा बोल्दै उनले भने, "तर संविधानका विषयमा सहमति हुन सकेन भने कांग्रेसलाई चुनावी सरकारको नेतृत्व दिन सकिन्न।"
दुर्भाग्य
त्यस्तो स्थितिमा गैर-राजनीतिक व्यक्तिको हातमा सरकार पुग्ने सम्भावना प्रचण्डले दर्शाए।
"संविधानका विषयमा सहमति हुन सकेन भने कांग्रेसलाई चुनावी सरकारको नेतृत्व दिन सकिन्न"
प्रचण्ड, अध्यक्ष, एकिकृत नेकपा माओवादी
विपक्षीहरुसँगको वाकयुद्ध चर्किएका बेला उनले गैर-राजनीतिक नेतृत्वको सरकारलाई राजनीतिक निकासको विकल्पका रुपमा सुझाएको खबर आएका थिए।
तर मंगलवारको कार्यक्रममा उनले त्यसलाई आफ्नो इच्छा विपरितको एउटा सम्भावनाको रुपमा प्रस्तुत गर्दै भने, "त्यो राजनीतिक पार्टी र तीनका नेताहरुका निम्ति दुर्भाग्यपूर्ण हुनेछ।"
त्यो स्थिति आउन नदिन सबैभन्दा ठूलो मतभेदको विषय बनेको संघीयताबारे जनमत संग्रहमा जाने गरी दलहरुबीच छलफल भइरहेको उनको भनाइ थियो।
पाँच बुँदे
प्रदेशका नाम र पहिचानबारे दलहरूबीचको विवाद संविधानसभा अवसानको एउटा निहुँ बनेको थियो।
पछिल्ला केही दिन यता प्रचण्डले संविधानसभा विघटनअघि एकीकृत माओवादी, कांग्रेस र एमालेबीच जेठ दुई गते अनौपचारिक रुपमा भएको पाँचबुँदे सहमति अवरोधको ढोका उघार्ने विकल्पको रुपमा प्रस्तुत गर्दै आएका छन्।
उक्त समहमतिमा सिमाना र नाम पछि तोक्ने गरी ११ प्रदेशमा तीन दल सहमत भएका थिए।
सत्तारुढ मधेसी मोर्चाले असहमति जनाएको उक्त सहमतिको खाका सार्वजनिक भएपछि पहिचान सुनिश्चित हुनु पर्ने अडानमा तीनवटै पार्टीभित्रका अधिकांश जनजाति सभासद एक ठाउँमा उभिएका थिए।